De Kaart van Pieter Pourbus & de Zwinstreek door Postdoctoraal Onderzoeker Jan Trachet
Pieter Pourbus – Cunstwercker in Caerte
In 1561 vroeg het Brugse Vrije, de grootste en rijkste kasselrij van het Graafschap Vlaanderen, aan Pieter Pourbus om een kaart te schilderen van haar hele territorium, inclusief wegen, waterlopen, dorpen en steden. Tien jaar later leverde de schilder-cartograaf zijn magnum opus af.
Pieter Pourbus – Cunstwercker in Caerte
In 1561 vroeg het Brugse Vrije, de grootste en rijkste kasselrij van het Graafschap Vlaanderen, aan Pieter Pourbus om een kaart te schilderen van haar hele territorium, inclusief wegen, waterlopen, dorpen en steden. Tien jaar later leverde de schilder-cartograaf zijn magnum opus af.
‘De geschilderde kaart van het Brugse Vrije’ (1571) bevindt zich op het kruispunt tussen schilderkunst en cartografie en brengt het Brugse havenlandschap aan het einde van de zestiende eeuw op een unieke manier in beeld. Pieter Pourbus schilderde de kaart op een schakelpunt in de geschiedenis: net vooraleer de Tachtigjarige Oorlog en later de industrialisering het kustlandschap voorgoed zouden gaan veranderen. Daardoor is de kaart een laatste, waardevolle getuige van het middeleeuwse landschap rondom Brugge. Maar ook door haar combinatie van schaal, afmetingen en details is het schilderij een uniek kunstwerk. Nieuw onderzoek op zijn hele cartografisch oeuvre geeft immers een nieuw en verrassend inzicht in Pourbus cartografisch productieproces.
Dankzij enkele opmerkelijke landschaps-archeologische vondsten en via digitale schermen wordt de unieke kaart en het verdwenen middeleeuwse landschap opnieuw tot leven gebracht. Hoe zag het landschap rond Brugge eruit aan het einde van de zestiende eeuw? En welke middeleeuwse restanten kunnen we vandaag nog terugvinden?